مطابق قانون، پرداخت دیه به شخص مقصر، ناظر به رانندگان مقصری است که بیمه نامه اخذ کردهاند.
به گزارش خبرنگار مهر، پرداخت دیه به راننده مقصر در تصادف دارای ماهیتی متفاوت از پرداخت دیه به اشخاص ثالث است و تحت عنوان تعهد حوادث راننده و در قالب دیه به راننده مقصر از طرف شرکت بیمهگر پرداخت میشود. از شرایط اساسی برای پرداخت دیه به راننده مقصر داشتن گواهینامه مجاز معتبر، متناسب با نوع خودرو است، به طور مثال اگر ماشین مقصر در تصادف کامیون باشد، راننده مقصر حتماً باید گواهینامه پایه یک معتبر داشته باشد.
پرداخت دیه به راننده مقصر توسط شرکت بیمه
مطابق قانون بیمه مسئولیت دارندگان وسیله نقلیه مصوب ۱۳۹۵، پرداخت دیه به شخص مقصر، فقط ناظر به رانندگان مقصری است؛ که بیمه نامه اخذ کردهاند و مسئولیت شرکتهای بیمه در برابر رانندگان مقصر از باب قاعده من له الغنم فعلیه الغرم به عنوان یک استثنا بر قواعد کلی در فقه حقوقی تلقی میشود.
در بیمه نامههای صادره توسط شرکتهای بیمه، بخشی به عنوان «تعهد راننده» یا «تعهد حوادث راننده» درج شده است که بنا به مراتب مذکور، بیمه حوادث راننده مقصر در حدود قرارداد بین شرکت بیمه (بیمهگر) و بیمهگذار اجرا و پرداخت میشود.به عبارت دیگر شرکت بیمه صرفاَ همان مبلغ متعهد شده در بیمه نامه را بابت جراحات و صدمات وارده به راننده مقصر حادثه پرداخت خواهد کرد.
نحوه محاسبه دیه راننده مقصر
نحوه محاسبه دیه راننده مقصر به گونهای است که مبلغ «تعهد حوادث راننده» معیار «دیه کامل» برای راننده است؛ بهطور مثال اگر بر اساس گزارش پزشکی قانونی، میزان جراحات وارده ۲۰ درصد دیه کامل باشد، شرکت بیمه ۲۰ درصد از مبلغ «تعهد حوادث راننده» را به راننده پرداخت میکند.
رأی دیوان عالی کشور در خصوص حقوق راننده مقصر در بیمه شخص ثالث
شعبه بیست و سوم دیوان عالی کشور در دادنامه شماره ۹۰۰۹۹۸۷۱۹۷۱۰۰۱۶۲ مورخ ۲۳ خرداد ماه ۱۳۹۵ اعلام شده است که راننده مقصر در وقوع حادثه، شخص ثالث محسوب نمیشود و دیه وی بر اساس بیمه شخص ثالث، قابل مطالبه نیست؛ و در این فرض خسارت متعلق به سرنشین از بیمهگر قابل مطالبه خواهد بود.
دیه فوت راننده مقصر فاقد گواهینامه برعهده کیست؟
مطابق قانون، دیه فوت راننده زیان دیده حتی اگر گواهینامه نداشته باشد، از محل بیمهنامه راننده مقصر قابل وصول است. از طرفی اگر راننده مقصر تصادف گواهینامه نداشته باشد و تصادف منجر به فوت او شود، هیچ دیه یا غرامتی به وی تعلق نمیگیرد، حتی اگر بیمهنامه داشته باشد.
در صورت عدم شناسایی راننده مقصر پرداخت دیه برعهده کیست؟
طبق قاعده فقهی «لا یبطل دم المرالمسلم» دعوی و به استناد ماده ۴۸۷ قانون مجازات اسلامی مسئول پرداخت دیه مقتول در سانحه رانندگی یا عابر در شارع عام در صورت متواری شدن و عدم شناسایی راننده مقصر، صندوق تأمین خسارتهای بدنی است نه صندوق دادگستری و این دعوی باید به طرف دادگستری اقامه دعوی شود.