موسسه حقوقی متین
1402/12/28
عنوان : مسؤولیت اشخاص حقوقی در مورد چک بی محل

اشخاص حقوقی (مانند سازمان ها، شرکت ها، ادارات و مؤسسات فرهنگی و ...) می توانند همانند انسان ها (اشخاص حقیقی) دارای کلیه حقوق و تکالیفی شوند که قانون برای افراد در نظر می گیرد الی حقوق و تکالیفی که مختص انسان هاست و تنها انسان ها ممکن است از آن برخوردار شوند مانند حقوق و وظایف پدر در مقابل فرزند از حیث حضانت و تربیت یا حق همسر نسبت به نفقه در مقابل تکلیف شوهر به پرداخت آن به واسطه رابطه زوجیت.

اما در حالت عادی اشخاص حقوقی می توانند دارای حقوق و تکالیف قانونی شوند مانند اینکه شرکت x  به عنوان یک شخص حقوقی مانند یک شخص حقیقی دارای شماره حساب جاری در بانک شود. یا از یک علامت تجاری خاصی استفاده کند و یا دارای اقامتگاه قانونی باشد.

تصمیمات شخص حقوقی به وسیله مقاماتی که قانون یا در اساسنامه شرکت آمده، اتخاذ می شود. برای مثال در اساسنامه شرکت سهامی x آمده که کلیه تصمیمات قانونی شرکت توسط یک نفر مدیر عامل که از سوی هیأت مدیره برای مدت دو سال انتخاب می شود، اتخاذ می گردد.اشخاص حقوقی همانند اشخاص حقیقی دارای تابعیت هستند و تابعیت آنان بر مبنای اقامتگاه آنان تعیین می شود و ملاک تعیین اقامتگاه برای اشخاص حقوقی محلی است که اداره شخص حقوقی در آنجا واقع شده است.

پرسش : در صورتی که شرکتی مبلغی به دیگری بدهکار باشد برای مطالبه مبلغ، خواهان باید علیه چه شخصی اقامه دعوی کند؟

پاسخ : باید دانست که طرف خود شرکت است زیرا شخصیت حقوقی شرکت مستقل از افراد تشکیل دهنده آن و حتی مدیرعامل یا اعضای هیأت مدیره است. گرچه در مقام پاسخ به ادعای شما علیه شرکت مدیرعامل یا هر فرد دیگری که در اساسنامه آمده دفاع خواهد کرد ولی طرف اصلی دعوی خود شرکت می باشد.


پرسش : اگر چکی از سوی یک شخص حقوقی برای مثال شرکت x پرداخت شود چه کسی مسؤول پرداخت آن است و در صورت بی محل بودن چک شکایت کیفری یا دادخواست مدنی باید علیه چه مقامی طرح گردد؟

پاسخ : شخص حقوقی مانند شخص حقیقی دارای مسؤولیت است و اگر چکی صادر کرد باید از سوی بانک پرداخت شود اما اگر دارنده چک با عدم یا کسر موجودی مواجه شد برای تعقیب موضوع و مطالبه وجه چک با نکات زیر توجه کند :

1- چون تصمیمات شرکت توسط اشخاص حقیقی اتخاذ می شود و معمولاً چک و شرکت توسط مدیرعامل یا اعضاء هیأت مدیره با دو امضا صادر می شود، صادر کنندگان چک و صاحب حساب یعنی شرکت به طور تضامنی مسؤولیت پرداخت وجه چک را دارند. بدین مفهوم که دارنده چک می تواند وجه مندرج در چک را هم از اموال صادرکنندگان و هم از اموال شرکت تأمین و مطالبه کند و اگر از دادگاه حکم و یا اجرای ثبت اجرائیه دریافت کرد، حکم را می تواند به طور تضامنی علیه شرکت یا صادرکنندگان اعمال نماید.

از طرفی صادرکنندگان چک علاوه بر مسؤولیت مدنی و مالی مسؤولیت کیفری هم دارند یعنی قابل تعقیب و مجازات هستند مگر آنکه ثابت کنند عدم پرداخت مستند به عمل آنها نبوده که در این صورت شخص یا اشخاصی که موجب عدم پرداخت وجه چک شدند تحت تعقیب کیفری قرار می گیرند.

 

print